وقتی صحبت از پوشش سقف شیروانی به میان می‌آید، وزن یک عامل بسیار مهم است. یکپارچگی ساختاری و ایمنی سقف به‌طور مستقیم با وزنی که می‌تواند تحمل کند در ارتباط تنگاتنگ قرار دارد. انواع گوناگون سقف‌های شیروانی، لایه‌های مختلفی دارند که ترکیب مواد اولیه سازنده‌ی آن‌ها نقش مهمی در وزن نهایی محصول ایفا می‌کند.

در گذشته عمدتا وزن مواد به کار رفته در سقف‌های شیروانی بالا بود و همین امر، ایمنی و استحکام سازه را به خطر می‌انداخت. با پیشرفت صنعت ساخت سقف شیروانی، اکنون سقف‌های شیروانی شینگل و ورق UPVC با وزن بسیار کمتر و لایه‌های سبک‌تری وارد بازار شده‌اند. اما سوالی که پاسخ به آن را در ین مقاله می‌خوانید: چه سقفی با چه وزنی، برای ساختمان ما مناسب‌تر است؟

چرا وزن پوشش سقف شیروانی اهمیت دارد؟

هنگام انتخاب پوشش سقف شیروانی، وزن مواد مورد استفاده در آن از اهمیت بالایی برخوردار است. مواد مختلف سقف، وزن‌های متفاوتی دارند و انتخاب مصالحی که ساختار سقف بتواند با خیال راحت از آن پشتیبانی کند، ضروری است. به عنوان مثال، برخی از سقف‌ها با استفاده از کاست‌های Sedum Cassettes به گونه ای طراحی شده است که وزن سبکی داشته باشد و در صورت اشباع تنها ۸۴ کیلوگرم بر متر مربع سنگین می‌شود. این وزن کم، امکان نصب بام سبز  Green Roof را بدون بارگذاری بیش از حد بر سازه فراهم می‌کند.

اهمیت وزن در پوشش‌های سقف شیروانی به دلایل متعددی مورد توجه قرار می گیرد که عبارتند از:

بارگذاری وزن بر روی سازه سقف شیروانی

سازه‌های سقف برای تحمل مقدار خاصی از وزن طراحی شده‌اند که شامل پوشش سقف، مواد زیرین و هرگونه بار اضافی مانند برف و باران یا باد می‌شود. برای جلوگیری از آسیب یا فروریختن سازه، اطمینان از اینکه وزن روی سقف از حد طراحی‌شده تجاوز نمی‌کند، حیاتی است.

طراحی سقف شیروانی برای تحمل وزن بام سبز

برای بام‌های سبز سازگار با محیط زیست، وزن اجزای به کار رفته در سقف یک نکته مهم است. باید از سقف‌هایی استفاده کرد که طراحی آن‌ها به‌گونه‌ای است که در ضمن داشتن وزن سبک، وزن اشباع در آن‌ها نیز پایین است. این طراحی سبک، برای اطمینان از اینکه ساختار سقف تحمل وزن اضافی یک بام سبز را دارد، مهم‌ترین نکته است.

سیستم پشتیبانی عرشه سقف شیروانی

عرشه سقف، از جمله سیستم پشتیبانی آن، نقش مهمی در توزیع وزن پوشش سقف و حفظ یکپارچگی سازه ایفا می‌کند. این سیستم پشتیبانی شامل قاب، لبه‌ها و تیرها می‌شود و به گونه‌ای طراحی شده است که بار مواد سقف و هر نیروی خارجی که بر آن وارد می‌شود را تحمل کند.

عوامل محیطی اثرگذار بر وزن پوشش سقف شیروانی

پوشش سقف باید در حمل و توزیع وزن، نه تنها از خود مواد، بلکه در برابر هرگونه بار اضافی که توسط عوامل محیطی مانند برف، باران و باد وارد می شود، موثر باشد. توزیع مناسب وزن به جلوگیری از آسیب به ساختار سقف کمک کرده و دوام طولانی مدت آن را حفظ می‌کند.

ترکیبات به کار رفته هنگام ترازسازی سقف شیروانی

هنگام تراز و هموارسازی سقف‌های شیروانی، وزن یک عامل بسیار مهم است که باید در نظر گرفته شود. دقت در انجام ترکیبی که در تراز سقف استفاده می‌شود، اهمیت بالایی دارد. این موضوع باعث می‌شود وزن بیش از حد به سازه موجود اضافه نشود. مهم است که اطمینان حاصل شود که وزن اضافی یکپارچگی سقف را به خطر نمی‌اندازد.

انواع پوشش سقف شیروانی سبک

سقف‌های شیروانی سبک، یک عنصر معماری منحصر به فرد را به ساختمان اضافه و در عین حال اهداف کاربردی مهمی را نیز تامین می‌کنند. این سقف‌ها با وزن کمی که دارند به دلایل مختلف از جمله سهولت نصب، کاهش نیازهای سازه‌ای و مقرون به صرفه بودن یک انتخاب کاربردی هستند. انواع این سقف‌های شیروانی سبک عبارتند از:

سقف شیروانی شینگل

سقف شیروانی شینگل یکی از انواع سقف است که از سه لایه مختلف تشکیل می‌شود. ماده اصلی آن قیر و برخی مواد معدنی هستند که با کم و زیاد کردن ضخامت این لایه، می‌توان وزن پوشش سقف را تراز کرد. وجود مواد معدنی گوناگون باعث ایجاد رنگ‌های متمایز و چشم‌نواز در این نوع سقف شیروانی شده است.

شیب سقف شینگل عاملی مهم در تعیین نوع مصالح سقفی است که برای تراز وزن سازه استفاده می‌شود. شیب سقف به زاویه سقف اشاره دارد که معمولا به صورت نسبت واحدهای عمودی به واحدهای افقی نشان داده می‌شود. در مورد سقف‌های شینگل، درک حداقل شیب سقف مورد نیاز برای نصب شینگل‌های آسفالتی بسیار مهم است. حداقل شیب برای این سقف، معمولا ۲۱۲ درجه است. این بدان معنی است که برای هر ۱۲ اینچ اجرای افقی، سقف باید حداقل ۲ اینچ به صورت عمودی بالا رود.

کاربرد سقف شینگل

این سقف‌ شیروانی معمولا در موارد زیر کاربرد دارد:

1. سقف بناهای مسکونی: سقف شینگل به‌طور گسترده‌ای در ساخت و سازهای مسکونی استفاده می‌شود. این سقف به دلیل مقرون به صرفه بودن و تطبیق پذیری، گزینه‌ای پرطرفدار برای ساخت خانه‌ها، آپارتمان‌ها و سایر ساختمان‌های مسکونی است.
2. سقف مکان‌های تجاری: با اینکه بیشترین کاربرد سقف شینگل در املاک مسکونی است، اما کاربرد آن در ساخت و سازهای تجاری، به ویژه در ساختمان‌ها و سازه‌های کوچکتر نیز بالاست.

مزایای سقف شینگل

در کنار سبک بودن، سقف شینگل مزایای دیگری هم دارد. این مزیت‌ها پوشش شینگل را به یکی از اولین انتخاب‌های طراحان و معماران ساختمان برای سقف‌های شیروانی، تبدیل کرده است. مزایای پوشش سقف شیروانی شینگل عبارتند از:

• مقرون به صرفه: سقف‌های آسفالتی شینگل مقرون به صرفه هستند که آن‌ها را به گزینه‌ای جذاب برای سازندگان با بودجه پایین تبدیل می‌کند.
• سهولت نصب: نصب سقف های شینگل نسبتا آسان است که باعث کاهش هزینه‌های نیروی کار و زمان نصب می‌شود. این امر، هم برای صاحبان خانه و هم برای پیمانکاران مفید است.
• تنوع طرح و رنگ: سقف‌های شینگل در طرح‌ها و رنگ‌های بسیار متنوعی عرضه می‌شوند. این ویژگی امکان انتخاب را برای مشتریان بالا می‌برد. همچنین اجازه می‌دهد که آنچه را تکمیل‌کننده زیبایی خانه آن‌هاست، برگزینند.
• عایق صدا: لایه آسفالتی، همراه با لایه زیرین استفاده شده، می تواند به کاهش صدای خارجی کمک کند و محیط زندگی ساکت‌تر و با آرامش‌تری را فراهم کند.
• دوام: با وجود مقرون به صرفه بودن، سقف‌های شینگل آسفالتی بادوام هستند و طول عمر بالایی دارند. همچنین برای کسانی که نیاز به مقاومت در برابر آب و هوا، آتش یا باد بدون متحمل شدن هزینه‌های گزاف دارند، شینگل بهترین انتخاب است.

سقف شیروانی با پوشش UPVC

سقف شیروانی با پوشش UPVC نوعی سقف است که در آن از مواد UPVC برای پوشش سطح سقف استفاده می‌شود. انواع مختلف این سقف با سبک‌های عثمانی، سفالی، آندوبام، آندولین در بازار عرضه می‌شوند. این نوع سقف معمولا دارای یک سطح شیروانی است که به آب باران اجازه می‌دهد تا به راحتی خارج شود. در واقع UPVC نوعی پلاستیک که ویژگی سبک بودن، آن را به انتخابی مطمئن و ایمن برای استفاده در سقف تبدیل می‌کند. سایر مزایای  این سقف عبارت است از:

پوشش سقف شیروانی ضد آب و مقاوم در برابر آب و هوای مرطوب

سقف UPVC در برابر آب بسیار مقاوم است و آن را ضد آب می کند. به لطف درزهای جوش داده شده با هوای گرم که مانعی ضد آب ایجاد می کند، می تواند در برابر باران شدید، طوفان و حتی طوفان مقاومت کند.

ویژگی ضد آتش بودن سقف شیروانی UPVC

UPVC غیر قابل احتراق است، به این معنی که از احتراق پشتیبانی نمی کند. این خاصیت ضد حریق ایمنی سازه ای را که پوشش می دهد افزایش می دهد.

پوشش ضد خوردگی سقف شیروانی UPVC

سقف UPVC مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد. این ویژگی آن را برای مناطقی با رطوبت بالا یا در معرض شرایط محیطی خورنده مناسب می‌کند.

نگهداری آسان

شیب کم سقف‌های UPVC باعث می‌شود کارهای تعمیر و نگهداری در دسترس‌تر قرار گیرد. زیرا زوایای شدید وجود ندارد. این ویژگی خطر و هزینه مربوط به تعمیر و نگهداری معمول را کاهش می‌دهد.

محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش

بسیاری از مواد سقف UPVC دارای محافظ UV هستند که به محافظت از سقف در برابر اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید کمک می‌کند. این ویژگی طول عمر سقف را نیز افزایش می‌دهد.

کاربرد سقف شیروانی با روکش UPVC

این نوع از سقف‌ها در مقایسه با سقف‌های شینگل کاربرد گسترده‌تری دارند. این امر به دلیل سهولت در نصب، وزن پایین و سازگاری با شرایط مختلف اقلیمی است. کاربردهای سقف شیروانی UPVC عبارت است از:

• سقف ساختمان مسکونی: سقف‌های شیروانی با پوشش UPVC در ساختمان‌های مسکونی نیز استفاده می‌شود. این سقف، دوام و سهولت در نگهداری و مقاومت در برابر آتش‌سوزی را برای صاحبان خانه تضمین می‌کند.
• ساختمان‌های تجاری و صنعتی: این سقف‌ها به دلیل مقاومت در برابر آب و هوا و محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش برای سازه‌های تجاری و صنعتی نیز مناسب هستند. پوشش UPVC می‌تواند طول عمر سقف را مطابق با خواست صاحبان صنایع، افزایش دهد.
• سوله‌های کشاورزی: سقف UPVC به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و سهولت در نگهداری، انتخابی عالی برای ساختمان‌های کشاورزی مانند انبارها و سوله‌های نگهداری محصولات کشاورزی است.
• سازه‌های فضای باز: سقف‌ شیروانی UPVC در سازه‌های فضای باز مانند آلاچیق ها، کانکس‌ها و سوله‌ها استفاده می شود. حفاظت از شرایط آب و هوایی سخت و افزایش طول عمر این سازه ها با این پوشش شقف شیروانی افزایش می‌یابد.

سقف شیروانی با پوشش فلزی سبک

سقف‌های فلزی با شیب کم از سبک‌ترین محصولات سقفی هستند که بین ۴۰ تا ۱۳۵ پوند در هر ۱۰۰ فوت مربع وزن دارند. این ویژگی سبک وزنی باعث می‌شود مصالح کمتری برای زیرسازی سقف استفاده شود. همین امر، این نوع از سقف‌ها را به یکی از آسان‌ترین پوشش‌های سقفی برای نصب تبدیل کرده است.

نکاتی کلیدی درباره وزن پوشش سقف شیروانی

درک و مدیریت وزن پوشش سقف شیروانی، پارامتری اساسی در طراحی و نگهداری سقف برای اطمینان از ایمنی و طول عمر سازه است. نکاتی که باید در نظر بگیرید عبارتند از:

• اهمیت وزن در پوشش‌های سقف شیروانی قابل اغماض نیست. وزن بیش از حد می‌تواند منجر به مشکلات ساختاری شود. همچنین ظرفیت تحمل وزن پایین نیز منجر به خرابی سقف می‌شود.
• هنگام در نظر گرفتن بام‌های سبز یا سایر پوشش‌های تخصصی سقف، مهم است که موادی با وزن سبک، انتخاب کنید. این نکته، برای جلوگیری از ایجاد اضافه بار بر ساختار سقف اهمیت دارد.
• طراحی مناسب و سیستم‌های پشتیبانی برای توزیع یکنواخت وزن و اطمینان از اینکه سقف می‌تواند بارهایی را که به آن اضافه می‌شود، چه از جانب پوشش و چه عوامل خارجی، تحمل کند، ضروری است.
• در پروژه‌های تعمیر و نگهداری یا نوسازی توجه دقیق به وزن برای جلوگیری از به خطر افتادن یکپارچگی سازه سقف ضروری است.

جمع‌بندی

وزن پوشش سقف شیروانی یکی از جنبه‌های بسیار حیاتی در طراحی و اجرای سازه‌های سقف شیروانی می‌باشد. برای این منظور، پوشش سقف شیروانی با مواد مانند UPVC یا شینگل مزایا ویژه‌ای ارائه می‌کنند. از جمله این مزایا می‌توان به مقاومت در برابر آب و خوردگی، ویژگی ضد آتش بودن، سهولت نصب، و تنوع در طرح و رنگ اشاره کرد. این ویژگی‌ها علاوه بر حفاظت از سازه سقف به صاحبان ساختمان‌ها امکان انتخاب طرح و رنگ متناسب با ذوق و نیازهای خود را می‌دهند.