توضیحات
در خم‌کاری، با استفاده از روش‌های مختلف از جمله خم‌کاری گرم و سرد، ورق‌های فلزی به اشکال مختلف مانند U، V و C در می‌آیند. این فرم‌دهی بدون شکستن و نازک شدن ورق صورت می‌گیرد. در واقع خم‌کاری را باید افراد ماهر و متخصصین در این حوزه، با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و مناسب انجام دهند؛ زیرا در حین انجام این عمل، امکان شکستن ورق‌ها بسیار است.
نوع خم‌کاری ورق را نوع ورق و مواد اولیه آن تعیین می‌کنند. خم‌کاری گرم بر روی آن دسته از ورق‌های فلزی صورت می‌گیرد که قابلیت شکنندگی بیشتری دارند. برخی از ورق‌ها نیز بدون نیاز به گرم کردن، قابلیت خم شدن دارند. به صورت کلی روش‌های بسیاری بر ای خم‌کاری وجود دارد.
روش مناسب برای خم‌کاری یک ورق فلزی، بر اساس جنس، آلیاژ، درصد کربن، سختی فلز و شکل نهایی موردنظر انتخاب می‌شود که بر همین اساس می‌توان خم‌کاری گرم یا سرد را هم معین کرد. عمل خم‌کاری را به طور معمول با استفاده از دستگاه پرس برک انجام می‌دهند و به همین دلیل است که گاهی به جای عمل خم‌کاری، نام عمل پرس برک را می‌شنویم.
انواع خم‌کاری ورق
عمل خم‌کاری، انواع مختلفی دارد. هرکدام از این‌ها به جنس خاصی از ورق‌ها اختصاص دارد و تنها می‌توان فرم‌های محدودی را با آن‌ها ساخت. در ادامه با انواع روش‌های خم‌کاری، آشنا خواهیم شد:
- خم‌کاری هوایی: این روش از رایج‌ترین روش‌های خم‌کاری ورق فلزی است. خم‌کاری هوایی، نیازی به استفاده از قالب و دیگر ابزارهای جانبی ندارد و عملیات تنها با ترمز پرس انجام می‌گیرد. انجام آن به صورت اعمال فشار از بالا به سطح پانچ است و در نهایت به ورق فشار وارد می‌شود.
از ابزار کاری 30 و 98 و 108 درجه برای این روش استفاده می‌کنند. البته این روش یک ایراد دارد و آن دقت کم است. به همین خاطر برای ایجاد جزئیات نمی‌توان از آن بهره گرفت؛ ولی می‌توان میزان خطا را کنترل کرد.
- خم‌کاری ضربه‌ای: در این روش، قطعه کار را میان قالب و دستگاه پانچ قرار می‌دهند. پس از آن و تحت فشار حاصل، لبه بالایی دستگاه بر روی ورق شروع به خم شدن می‌کند. به حدی که شل آن شکل قالب می‌شود توانایی و قدرت این روش، از روش هوایی بیشتر است به حدی که در هر اینچ بیشتر از 50 تن انرژی به ورق وارد می‌کند.
- خم‌کاری سکه‌ای: در صورت نیاز به خم‌کاری‌های کوچک، ظریف، ایجاد جزئیات بر روی ورق، حک آرم، اشکال برجسته، خم‌کاری برای ورق‌های شکننده و غیره از خم‌کاری سکه‌ای استفاده می‌کنند.
- خم‌کاری لبه: در این روش، با استفاده از پانچ به ورق‌ها شکل و فرم می‌دهند. لوازم مورد استفاده نیز قالب گونیایی و صفحه فشارنده هستند.
- خم‌کاری چرخشی: در روش چرخشی از دستگاه‌های تمام اتوماتیک استفاده می‌کنند. قالب آن استوانه‌ای است. این روش یک مزیت دارد و آن عدم ایجاد هیچ‌گونه خراشی بر سطح ورق است.
- خم‌کاری به روش نورد شدن: از این روش برای ایجاد اشکال مخروطی و لوله‌ای استفاده می‌شود. در آن از دو غلتک استفاده می‌کنند که یک عدد در بالا و دو عدد در پایین ورق قرار دارد. در این میان ورق فلزی قرار دارد که توسط غلتک‌ها مورد فشار است.
دستگاه‌های خم‌کاری ورق
برای انجام عملیات خم‌کاری برای ورق‌های فلزی، ماشین‌ها و دستگاه‌های مختلفی وجود دارد. هرکدام از این دستگاه‌ها، وظیفه و اثر متفاوتی برای ورق‌ها دارند. به عنوان مثال، برخی از دستگاه‌های مناسب برای ورق‌های نازک و نرم و برخی دیگر مناسب برای ورق‌های ضخیم و سفت هستند. در ادامه با چند مورد از دستگاه‌های خم‌کاری ورق آشنا خواهید شد.
دستگاه خم‌کاری مکانیکی
در این دستگاه، عملیات خم‌کاری با استفاده از اعمال فشار انجام می‌گیرد. از مزایای دستگاه مکانیکی می‌توان سرعت، دقت و ایمن بودن را نام برد. در این دستگاه اغلب قالب V استفاده قرار می‌گیرد.
خم‌کاری ستونی
این دستگاه مناسب برای ورق‌هایی با ضخامت ۳ تا ۶ است. از ویژگی‌های آن این است که دو فک در بالا و پایین دستگاه وجود دارد. طول این فک‌ها، تعیین‌کننده شعاع و میزان خمش ورق است.
دستگاه خم‌کاری پنوماتیک
دستگاه پنوماتیک را برای ایجاد خم در قسمت‌های کوچک ورق‌ها استفاده می‌کنند. در صورت نیاز امکان اعمال فشار کمتر هم برای آن وجود دارد. این دستگاه با استفاده از یک کمپرسور، نیروی هوای لازم برای فرم‌دهی ورق فلزی را ذخیره می‌کند. به طور معمول برای خم‌کاری‌هایی که نیاز به فشار زیاد ندارد، از آن استفاده می‌شود؛ مانند خم‌کاری ورق‌های نازک.
دستگاه خم‌کاری هیدرولیک
این دستگاه را باید به عنوان پرطرفدارترین دستگاه خم‌کاری، معرفی کرد. دلیل آن هم این است که بر اساس تکنولوژی‌ها و استانداردهای روز دنیا ساخته شده است. به همین دلیل هم در خم‌کاری‌های ظریف و نیاز به دقت زیاد، از آن استفاده می‌شود.
دستگاه CNC
این دستگاه توان ایجاد خم‌کاری‌هایی با فاصله کم و در حد چند میلی‌متر را دارد. دلیل این امر هم دقت بالای آن است. قابلیت تنظیم فشار برای این دستگاه وجود دارد. ظرفیتی هم در حدود 180 تن دارد.
فرایند خم‌کاری چگونه انجام می‌گیرد؟
برای شروع عملیات خم‌کاری، ابتدا باید ورق درون دستگاه مناسب قرار گیرد و ثابت شود. در صورتی که خم‌کاری به روش گرم صورت پذیرد، دما افزایش پیدا می‌کند. سپس مقاومت کششی برای ورق فلزی ایجاد می‌شود تا در نهایت فشار زیاد، ورق ترک نخورد و شکسته هم نشود. دستگاه‌های خم‌کاری دارای فک‌های ثابت و یا محرکی هستند. این فک‌ها وظیفه تغییر شکل را بر عهده دارند. نیروی وارده از سمت دستگاه‌ها باید متناسب با جنس و آلیاژ ورق فلزی تنشیم شود.
کاربرد خم‌کاری
خم‌کاری ورق یک عملیات رایج در صنایع فولادی است. ورق‌های خام و تخت فلزی کمتر مورد استفاده هستند و برای کاربرد بیشتر، عمل خم‌کاری بر روی آن‌ها انجام می‌گیرد. این ورق‌ها به اشکال ناودانی، حلقوی و غیره در می‌آیند. از ورق‌های خم‌شده و فرمگرفته، در صنایعی مانند ساختمان‌سازی، خودروسازی، کشاورزی، کشتی‌سازی، لوازم‌خانگی، الکترونیک و غیره استفاده می‌شوند.
به سبب همین کاربرد گسترده ورق‌های خم‌کاری، دستگاه‌های متنوعی برای این عملیات به وجود آمده‌اند و در نتیجه دستگاه‌های خم‌کاری در حال حاضر، بسیار متفاوت هستند. یکی از پیشرفته‌ترین این دستگاه‌ها، دستگاه CNC است. با ورود کامپیوتر به عرصه صنعت، تولید شده و مورد استفاده قرار گرفته است. به همین دلیل هم ورق‌هایی که با این دستگاه فرم گرفته‌اند، بسیار ظرافت و دقت بالایی دارند.
از دیگر کاربردهای آن می‌توان به ساخت پانل حمل و نقل عمومی، ساخت تجهیزات مربوط به سرما، ساخت کمد، قفسه، در، کتابخانه، وسایل آشپزخانه از جمله قابلمه‌ها، مبلمان فلزی، مبدل گرما، حفاظ‌های الکتریکی و غیره اشاره کرد.
قیمت خم‌کاری
قیمت ارائه شده برای عملیات خم‌کاری ورق، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. به عنوان مثال جنس ورق، قیمت ورق فلزی، ضخامت خمش، نوع خم‌کاری، دستگاه خم‌کاری، ایجاد اشکال خاص در خم‌کاری و غیره از جمله این عوامل هستند. از طرفی با بیشتر شدن تعداد ورق‌ها، قیمت هم افزایش پیدا خواهد کرد.
برخی قالب‌های خاص هم قیمت نهایی را بیشتر می‌کنند. در نتیجه تمام این عوامل نمی‌توان قیمتی ثابت را برای خم‌کاری تعیین کرد و بهتر این است که شرایط موردنظر خود را با کارشناسان فولاد مسعود در میان بگذارید، تا قیمت مناسب به شما ارائه گردد.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.